25 maart 2025
De geboorte van een veulen is altijd spannend. In veel gevallen redt de merrie zich heel goed zelf. Toch bestaat er het risico dat er problemen ontstaan tijdens de geboorte. In deze blog bespreken we de meest veelvoorkomende problemen.
Een normale dracht van een merrie duurt tussen de 320 en 360 dagen. Dat komt neer op ongeveer elf maanden. Veulens die veel te vroeg worden geboren (een draagtijd van minder dan 300 dagen), hebben maar een zeer kleine overlevingskans. Een prematuur veulen is lichamelijk nog niet volledig ontwikkeld. Dat herken je aan de slappe oren. Ook heeft het veulen een korte, zijdeachtige vacht en korte manen en staart. De longen en het maagdarmkanaal zijn onderontwikkeld en de pezen en gewrichten zijn nog te slap. De tong en slijmvliezen zijn vaak felrood van kleur en het zuigreflex werkt nog niet goed.
Als de merrie in de uitdrijvingsfase van het geboorteproces zit en begint te persen, zou je binnen enkele minuten twee hoefjes moeten kunnen zien. Verschijnen die niet, dan is de kans groot dat het veulen verkeerd ligt. Tijdens een normaal geboorteproces maakt het veulen een draai van rugligging naar buikligging. Daardoor zie je de hoefjes van de voorbenen eerst verschijnen, met daarop het hoofdje.
In die laatste fase gaat de draai naar de juiste positie soms niet goed en kan er een verkeerde ligging ontstaan. Het kan ook zijn dat het veulen al eerder in een verkeerde ligging terechtkomt, zoals bij een stuitligging of als het veulen helemaal dwars ligt.
Voorbeelden van een verkeerde ligging zijn:
Wanneer de placenta te vroeg loslaat, spreken we van een zogenaamde red bag delivery. Hierbij komt niet het vruchtwater, maar de placenta als eerste naar buiten. Je ziet dan een soort rode bal, vaak met een witte ‘ster’ erop. De placenta heeft zich al eerder losgemaakt van de baarmoederwand en wil tegelijk met de vruchtzak en het veulen naar buiten. Omdat er ook nog vruchtwater in de rode zak zit, zal dat niet lukken. De merrie heeft het er moeilijk mee en gaat steeds liggen en staan. Ze blijft persen zonder dat het water breekt. Het is van levensbelang om snel te handelen en direct de dierenarts te bellen, omdat de zuurstoftoevoer van het veulen stopt bij het loskomen van de placenta.
Controleer altijd goed of de nageboorte er compleet is afgekomen. De nageboorte heeft de vorm van een panty met dichte pijpenkousen. Het kan voorkomen dat de nageboorte niet loslaat van de baarmoederwand. Als er delen achterblijven, kan de merrie ernstig ziek worden. Ze kan hoefbevangen raken en bloedvergiftiging krijgen.
Normaal gesproken komt de placenta (nageboorte) er ongeveer drie kwartier na de geboorte vanaf. Duurt het langer dan 3 uur? Neem dan contact op met je dierenarts. De merrie kan namelijk erg ziek worden als te placenta te lang achterblijft. In de tussentijd kan je de nageboorte opknopen. Zo voorkom je dat de merrie erop gaat staan. Trek niet aan de nageboorte. Daardoor kan het scheuren en de baarmoeder beschadigd raken. Het is verstandig om de nageboorte in een emmer of plastic zak te bewaren en te laten controleren door de dierenarts. Zodra de dierenarts er is, geeft die de merrie oxytocine. Meestal laat de nageboorte hierdoor los. Zo niet, dan moet de placenta handmatig van de baarmoeder worden gehaald.
Als een veulen te groot is of er is een afwijkende ligging, kan er besloten worden om over te gaan tot een keizersnede. Dit gebeurt in de meeste gevallen onder algehele narcose in een kliniek.
Er kan worden besloten om een foetotomie uit te voeren als blijkt dat het veulen al overleden is en niet op de natuurlijke manier geboren kan worden. Hierbij wordt het veulen verkleind met een draadzaag en uit de merrie gehaald. Wanneer het veulen ernstig misvormd is, kan een foetotomie moeilijk uitvoerbaar zijn.
Schakel altijd een dierenarts in als je vermoed dat er problemen zijn voor, tijdens en na de bevalling!
Helaas brengt iedere geboorte risico’s met zich mee. Bij EFO Paardenverzekering weten wij als geen ander welke situaties je als fokker kunt tegenkomen. Wij bieden twee verschillende verzekeringen aan om de risico's van voor, tijdens en na de geboorte van je veulen te verzekeren. Je kunt kiezen uit de Veulenverzekering Uitgebreid of Veulenverzekering Beperkt.
De verzekering gaat 10 maanden na de dekdatum in en eindigt 4 maanden na de geboorte van het veulen.
Naast de risico's van het (ongeboren)veulen, loopt ook de dragende merrie risico's. Wist je dat de dragende merrie ook bij ons verzekerd kan worden? Wij bieden verschillende hoofdverzekeringen aan. Wanneer de dragende merrie ook bij ons verzekerd is, profiteer je van nog meer voordeel bij het afsluiten van de Ongeboren Veulenverzekering. De premiepercentage van de veulenverzekering wordt dan met 1% verlaagd.