Dazen

Of je ze nu dazen, steekvliegen, paardenvliegen of blinde vliegen noemt; de beet van een daas kan paard en ruiter flink pijn doen. In de zomermaanden en dan vooral bij warm, zwoel en windstil weer, kunnen dazen een ware plaag vormen. Het is voor paarden dan bijna onmogelijk om (langere tijd) buiten te lopen. 

Dazen worden vaak onterecht verward met horzels.

Dazen zijn bloedzuigende insecten en er bestaan veel verschillende soorten, waarvan de bekendste de regendaas is. Ze komen voor op vochtige plaatsen, waar ook schaduw is. Ze leggen wel duizenden eitjes in vochtige weilanden, wegbermen, sloten en moerasachtige gebieden. De larven ontpoppen zich bij warm en zwoel weer. Dazen zijn ongeveer 15-25 millimeter groot, zijn grijs of bruin van kleur en zijn vooral herkenbaar aan hun grote metaalkleurige facetogen. Dazen kunnen niet steken, omdat ze geen angel hebben, maar hebben wel een snuit met vele mesjes waarmee ze kunnen bijten. Hierdoor kunnen ze de huid een beetje open ‘snijden’ en zijn ze ook in staat om door dunne kleding heen te bijten. Alleen de vrouwtjesdazen bijten, omdat zij bloed nodig hebben voor hun eitjes. Sommige dazensoorten vliegen zeer snel en kunnen hun prooi hardnekkig achtervolgen. Alleen bij veel wind zullen er weinig dazen zijn, omdat de meeste dazen slechte vliegers zijn.

Horzels zijn grote, harige vliegen (bijna hommelgrootte) en bijten of steken niet. Ze leggen hun eitjes op de onderbenen maar ook op de hals, op de flanken en in de manen van het paard, waarna het paard deze oplikt. Vooral de maand augustus is een periode waarin paarden prooi kunnen worden van deze insecten. Paarden kunnen ernstige gezondheidsproblemen krijgen als gevolg van een besmetting met horzellarven. Meer informatie over horzels.

In enkele gevallen kan een beet tot een infectie leiden. De daas kan namelijk ziektes overdragen, zoals Equine Infectieuze Anemie (EIA). Probeer dus te voorkomen dat je paard een prooi voor de dazen wordt.

Er zijn verschillende insectenwerende sprays en gels op de markt. Dazen komen echter vooral af op donkere kleuren, warmte en beweging en worden amper afgeschrikt door geuren, waardoor anti-daassprays vaak weinig effect hebben. Zwetende paarden trekken bovendien meer dazen aan dan paarden die droog en koel zijn. 

Draag als ruiter bedekkende, bij voorkeur lichtgekleurde kleding van voldoende dikte. Een goede manier om dazen te bestrijden is het plaatsen van één of meerdere dazenvallen in de wei of paddock. Dit is naast de vliegendeken de enige methode die aantoonbaar werkt zonder gifstoffen in het milieu te brengen. Een dazenval kan de hoeveelheid dazen wel met 90% verminderen!

Dit is een samenvatting. Lees meer over waar dazen voorkomen, de dazenbeet, symptomen als ook meer preventie tips in het volledige kennisartikel ‘Dazen’ op Paardenarts.nl.