Voorbereiding op de geboorte

Veel fokkers bereiden zich aan het einde van de winter/het vroege voorjaar voor op de naderende bevalling van hun merrie. In dit artikel geven we je enkele tips ter voorbereiding op de geboorte.

Het is goed om ruim voor de uitgerekende datum de kraamstal al in te richten. Zet vast een bakje met spullen klaar (van een schaar t/m een voorraad kunstbiest/SOS kit en flesje met lange speen) die bij de bevalling van pas kunnen komen. Bekijk hier een checklist. Zorg voor een schone droge stal, waarbij er zaagsel en/of stro binnen handbereik is. De ondergrond moet voldoende profiel hebben en stroef zijn, zodat het veulen straks makkelijker kan gaan staan. Laat de merrie tijdig wennen in de kraamstal. 

Je merrie moet gezond en in goede conditie zijn. De dracht, maar zeker ook de geboorte vergen veel energie. Geef je merrie een passend rantsoen en voldoende beweging. Zorg voor een goed ontwomingsplan en de nodige vaccinaties (influenza, tetanus en bij hoog risico ook rhinopneumonie). 
 
Vanaf 7 à 8 maanden van de dracht groeit het veulen meer en zal de buik ook dikker worden, waarbij soms ook vochtophopingen te zien zijn. Denk aan dikkere benen of vocht onder de buik en voor het uier. Dit zal na de geboorte weer wegtrekken. Regelmatig (ontspannen) bewegen kan de merrie verlichten.
 
Is je merrie vorig seizoen dichtgezet (Caslick operatie, waarbij opening van de vagina kleiner is gemaakt), dan zal zij ongeveer 2 weken voor de uitgerekende datum weer ‘losgeknipt’ moeten worden.

Een merrie draagt gemiddeld 340 dagen. De draagtijd is zeer variabel en uniek voor iedere merrie. Bij 305 tot zelfs meer dan 400 dagen kan er nog een gezond veulen geboren worden, al wordt een veulen van 325 dagen wel als prematuur beschouwd. Uit onderzoek blijkt dat merries die in maart en april gedekt zijn doorgaans de langste draagtijd hebben en ook dat de hengst hierop invloed kan hebben.
 
Doorgaans zal het uier van de merrie zich 4 tot 6 weken voor de geboorte gaan ontwikkelen. 2 tot 14 dagen voor de geboorte zal de biest (de eerste melk) het uier vullen. Enkele dagen voor de geboorte kan de merrie gaan ‘kegelen’: gedroogde druppels biest zijn dan als wit/gelige kegels zichtbaar onderaan de tepels. Biest is essentieel voor de weerstand van het pasgeboren veulen.
 
Let op: laat je merrie 2 maanden of meer voor de uitgerekende datum melk lopen en krijgt zij plotseling uierontwikkeling? Dan kan dat duiden op een naderende abortus, bijvoorbeeld als gevolg van een tweelingdracht, placentitis of problemen met het veulen. Neem direct contact op met je dierenarts.
 
In de laatste fase voor de geboorte zullen de spieren en banden rondom de staartbasis verslappen, zodat het veulen bij de geboorte meer ruimte kan krijgen. De merrie zal meer willen liggen en ook koliekerig lijken door ‘naweeën’ en/of draaiingen van het veulen. Vlak voor de geboorte zal het veulen draaien van zijn rug naar een borst-buikligging, de goede positie om geboren te kunnen worden. Met de voorbeentjes vooruit kan het de geboorteweg oprekken en de vliezen doen breken. 
 
Een normale geboorte bestaat uit 3 fasen en kan door de sterke persweeën zeer snel en heftig verlopen. Meestal gaat dit alles goed, maar het is belangrijk dat er er snel kan worden ingegrepen als er iets fout gaat.
 
Om het geboorteproces te kunnen monitoren kan een geboortebewakingssysteem en/of stalcamera uitkomst bieden.

Bel bij twijfel altijd je dierenarts op!

Veulenverzekering

Lees het volledige artikel ‘Hoe bereid ik mijzelf en mijn merrie voor op de naderende geboorte van het veulen’ op Paardenarts.nl van Myrthe Wessel, voortplantingsspecialist.