14 mei 2024

De oorzaak en behandeling van schiefels

Je hebt vast wel eens gehoord dat een paard een schiefel heeft. Of misschien heeft jouw paard er wel mee te maken gehad. Een schiefel is een woekering van het botvlies. Bij sportpaarden is het een veelvoorkomende botblessure aan het pijp- of griffelbeen. In deze blog gaan we dieper in op de oorzaak en de behandeling.

Wat is een schiefel?

Elk paardenbeen bevat twee griffelbeenderen. Deze lange en smalle botjes bevinden zich zowel aan binnen- als buitenzijde van iedere pijpbeen. De griffelbeenderen maken bovenaan steeds onderdeel uit van het gewricht (voorknie of sprong).
Om het bot van het pijpbeen zit botvlies. Dat is stevige laag cellen die zorgt voor de voeding, groei, bescherming en herstel van het onderliggende bot. Ook kan het nieuw botweefsel aanmaken.
Als het paard een breuk of een kneuzing oploopt, kan het botvlies geïrriteerd raken en plaatselijk opzwellen. De zwelling kan in een later stadium blijvend worden, doordat deze door mineralisatie wordt omgezet in botweefsel. Je spreekt dan van een schiefel. 

Hoe herken je het?

In een acuut stadium is het te herkennen aan een warme, pijnlijke zwelling aan het griffelbeen. Het kan zijn dat het paard ook kreupel loopt. Dat is het duidelijkst te zien in de draf. Wanneer het paard al langere tijd met een schiefel rondloopt is de zwelling vaak afgenomen. De zwelling is dan verbeent, dit houdt in dat de opgezwollen delen omgezet zijn in bot. Hoeveel last het paard hiervan krijgt is afhankelijk van de omvang en de locatie van de schiefel. Er zijn paarden die er nooit last van krijgen en er ook geen pijn aan hebben. Maar er zijn ook gevallen bekend waarbij de pezen verdrukt raken. Dan kan er gevolgschade aan het checkligament of de tussenpees ontstaan. Zit de schiefel dicht bij de sprong of voorknie? Dan kan er artrose van deze gewrichten optreden.

Welke paarden krijgen last van schiefels?

Paarden van alle leeftijden kunnen een schiefel krijgen. Je ziet het echter het vaakst bij jonge sportpaarden, aan de binnenzijde van het voorbeen. Bij het achterbeen zie je de schiefel meestal aan de buitenkant.

Wat is de oorzaak?

Er zijn verschillende oorzaken mogelijk. Schiefels kunnen spontaan ontstaan, maar ook door een trauma van buitenaf. Een paard kan zichzelf bijvoorbeeld aantikken of een trap van een ander paard krijgen. Het kan ook ontstaan door overbelasting. 

Kan een schiefel worden behandeld?

Ja, gelukkig wel. Denk je dat jouw paard last heeft van een schiefel? Neem dan zo snel mogelijk contact op met de dierenarts. Die kan met röntgenfoto’s en echo’s zien in welk stadium de schiefel zich bevindt. Daarnaast kan de dierenarts kijken of er een scheur of breuk in het griffelbeen zit en of de pezen niet beschadigd zijn. Pas na een röntgenfoto kan een dierenarts een goede indicatie geven welke verdere stappen er genomen moeten worden, of herstel mogelijk is en hoelang het ongeveer duurt voordat het paard hersteld is.

Bij een acute schiefel wordt vaak gekozen voor rust, koelen en het toedienen van ontstekingsremmers. Is de schiefel al langer aanwezig, dan wordt er soms gekozen voor een operatie. Dan wordt het overtollige botweefsel verwijderd en zo wordt voorkomen dat de pezen beschadigd raken. In veel gevallen verloopt zo’n operatie succesvol.

Wat kan ik nog meer doen?

  • • Pas jezelf aan het paard. Zorg dat de arbeid overeenkomt met zijn africhtingsniveau en conditie.
  • • Koel de benen na het rijden.
  • • Goed passende beenbeschermers zijn belangrijk. Ze kunnen het paardenbeen beschermen tegen uitwendig letsel.
  • • Voorkom overtraining en neem rustig de tijd voor een goede warming-up.

EFO Paardenverzekering vindt de gezondheid van jouw paard net zo belangrijk als jij. We bieden verschillende mogelijkheden aan om je paard te verzekeren: betrouwbaar, betaalbaar en op maat.

Ontdek welke verzekering het beste bij jouw paard past! Klik hieronder om de verzekeringswijzer in te vullen of bereken direct jouw premie.